گیاه ریواس : خواص دارویی و مصارف آن

مشخصات کلی ریواس  ( نام علمی- Rheum ribes):

گیاه ریواس از تیره هفت بندان (Polygonaceae) بومی آسیا (به احتمال سیبری یا هیمالیا) که از سده شانزدهم در اروپا کشت می شد. نوشته ها حاکی از آن است، که پیش از میلاد مسیح در چین به عنوان دارو مصرف می شد. ریواس هم چنین در دامنه بینالود، کوهستان های آذربایجان، و بلندی های البرز در شمال تهران روییده و بومیان با چیدن سنگ دور ساقه اش آن را پرورانده و سبب بلندتر شدن ساقه اش می گردند.

ریواس یکی از ره آوردهای نیشابور است. ریواس یا ریباس، گیاهی است از تیره ی ترشک ها ( هفت بندها ) و دارای ساقه های هوایی و برگهای آن محتوی مواد ذخیره ای و اسیدی است و به همین جهت مورد استفاده ی خوراکی قرار می گیرد. ریواس هنگام بهار در نواحی گوناگون ایران، دامنه ی کوهها، کنار رودخانه ها و مناطق برخوردار از آب های راکد می روید و برگ ضخیم و گوشت دار این گیاه مصرف غذایی دارد. تکثیر ریواس معمولا با کشت در خزانه و انتقال به کشتزار و یا از طریق کشت بذر تازه صورت می گیرد.

طریقه مصرف ریواس

ارزش غذایی ریواس:

ریواس دارای برخی عناصر مانند پتاسیم کلسیم است و از نظر ویتامین ها نیز تا حدودی غنی است. دمبرگ ریواس که بخش قابل استفاده آن است دارای مقداری اسیدهای آلی مانند اسید مالیک است که برای رفع تشنگی و آسان کردن هضم غذا سودمند است. همچنین در طب سنتی ریواس برای دفع بعضی از باکتری های مضر استفاده می شود. مصرف بیش از اندازه ریواس باعث کمبود کلسیم در بدن می شود.

ازدیاد:

این گیاه توسط دو روش غیر جنسی و بذر تکثیر می شود اما چون گیاهان حاصل از بذر کاملا متفاوت از گیاهان والدینی می باشند، در واقع استفاده از گیاهانی که از جوانه های روی ریزوم حاصل می شوند، روش اصلی تکثیر آن می باشد که این گیاهان در اطراف گیاه اصلی قرار دارند. در اوایل بهار گیاهان جدا شده از گیاه مادری به صورت شیاری کشت می شود. فاصله مشت بین یک تا یک و نیم متر در نظر گرفته می شود، و فاصله دو بوته ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر است.

خواص درمانی و طریقه مصرف ریواس:

ریواس طبیعت سرد دارد و دارای ویتامین ها و املاح معدنی گوناگونی است. برای تمامی اعضای بدن، ماده ی غذایی بسیار ممتازی شمرده می شود و اثر شگفت انگیز و معجزه آسایی دارد. قابض است و برای تقویت معده و کبد مفید می باشد. خوردن ریواس برای بیماران تب دار و بی اشتها مفید بوده و یرقان ، وسواس ، سستی را درمان می نماید. در این گونه موارد می توان ۱۰۰ گرم از آب ریواس یا رب ریواس را میل کرد. صفرا و دل به هم خوردگی را رفع می کند و برای حصبه و اسهال گرم صفراوی مفید بوده و کرم کش است. خوردن ریواس را نباید در برنامه ی غذایی از یاد برد. ریواس را برای تهیه ی خورش، کمپوت، مربا و شربت مورد استفاده قرار می دهند. سعی کنید در مصرف ریواس زیاده روی نکنید. 

خواص دارویی ریواس
خواص دارویی ریواس

مفیدترین طریقه مصرف آن، مصرف آب  گیاه ریواس همراه با آب هویج ، کرفس ، خیار و سیب می باشد که یک سوم آب ریواس و دو سوم بقیه مواد است. ریواس اثر ملین داشته و اشتها آور است و برای افزایش اشتها و یبوست مفید می باشد. مصرف ریواس برای مبتلایان به سنگ کلیه و ناراحتی های مثانه خطرناک است . شیر مادرانی که ریواس می خورند، در نوزادان تولید اسهال می کند، ریواس، مقوی قلب و اعصاب بوده و برای درمان بواسیر مفید است . ریواس به عنوان فعال کننده ی عملکرد دستگاه گوارش، ناقل نمک های صفراوی و محرک ترشح کبد شناخته شده است.

نخستین کار کرد آن در دهان این است که با تحریک جوانه های چشایی به واسطه ی مزهی تلخ جوشانیدش، موجب پاک شدن حفرهی دهان شده و دهان را برای چشیدن غذای بعدی آماده می سازد. این گیاه در معده سبب افزایش ترشح معدی و تحریک آن می شود. در نتیجه به طور کلی باعث بهبود عملکرد معده می گردد . علاوه بر این با تحریک ترشح نمک های صفراوی از کبد، به تنظیم جذب چربی از روده کمک می کند.

ریواس خاصیت مسهلی، ضد التهابی و متعادل کننده ی عملکرد روده ها (درمان یبوست و اسهال) را داشته و در درمان یرقان، خونریزی معدی- روده ای، اختلال قاعدگی، ورم چشم، جراحات ناشی از ضربات و صدمات جسمانی، زخم های چرکی سطحی و سوختگی های حاصل از حرارت کاربرد دارد.

 

ارزش تغذیه ای ۸۵ گرم ریواس:

 

انرژی               ۲۹ کیلو کالری

چربی              ۰.۲ گرم

پروتئین            ۰.۸ گرم

کربوهیدرات       ۷ گرم

کلسیم            ۲۶۶ میلی گرم

سدیم             ۵ میلی گرم

پتاسیم           ۱۴۸ میلی گرم

 ویتامین ث       ۷ میلی گرم 

ویتامین آ          ۱۰۰ تا ۳۰۰ واحد بین المللی

 

سایر مصارف ریواس:

 

 گیاه ریواس به علت خاصیت اسیدی، برای پاک کردن ظروفی که آثار سوختگی مواد غذایی در آنها به جای مانده باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. افرادی که موی آن ها قهوه ای کم رنگ است، با استفاده از ریشه ی این گیاه می توانند به رنگ موی طلایی دست یابند. برگ های ریواس را می توان به عنوان حشره کش موثر برای دفع حشرات به کار برد.

 گیاه ریواس با طعم منحصر به فرد خود، در بیشتر پس غذاها، برای دسرها و شیرینی ها استفاده می شود. تا پیش از سده ی ۱۸ کاربردی در پخت غذا نداشت . گیاه یاد شده تا یکی دو روز در یخچال قابل نگهداری است. برای نگهداری طولانی تر ریواس، پس از بریدن ساقه ها، آن را منجمد می کنند. اگر ساقه های ریواس به طور خام مصرف شود، به شدت ترش خواهد بود. به طور معمول آن را با شکر یا عسل می پزند و یا در کیکها مورد استفاده واقع می شود. همچنین به تنهایی یا همراه با توت فرنگی در تهیه ی ژله و مرباها به کار می رود . چاشنی هایی که با ریواس مصرف می شوند، عبارتند از لیمو ، دارچین و زنجبیل.

 

ریواس را چگونه بخوریم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *