مارچوبه ، فواید و مضرات آن
نام علمی – Asparagus officinalis
کلیات گیاه شناسی
مارچوبه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا چند متر می رسد، و دارای شاخه – های نسبتا چوبی و صاف می باشد. به صورت وحشی در اکثر نقاط دنیا می روید.
برگ های آن فلسی شکل بوده که از کنار آنها شاخه هایی باریک و دراز و سبز رنگ به صورت دسته های ۳ تا ۸ تایی خارج می شود. به علت زیبا بودن این گیاه را به صورت تزئینی در باغچه ها می کارند مارچوبه را در اوائل پائیز می چینند.
این گیاه از قدیم الایام مورد استفاده بشر بوده است و حتی در اهرام ثلاثه مصر نقاشی هایی وجود دارد، که مارچوبه را نشان می دهد. مارچوبه را می توان به صورت مختلف مصرف کرد.
باید مارچوبه را با کمی آب و حرارات کم در ظرفهای ضد زنگ پخت و تقریبا نیمه خام آنرا برداشت. آب مارچوبه را دور نریزید و از آن برای سوپ استفاده کنید. زیرا دارای ویتامین و املاح می باشد.
وقتی که مارچوبه می خرید، دقت کنید تازه باشد. شاخه های مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوک آن نباید باز شده باشد و اگر فلس های نوک آن باز باشد، نشانه این است که گیاه مدت زیادی مانده و کهنه شده است.
ترکیبات شیمیایی:
دارای آسپاراژین ، کونی فرین ، اینوزیت ، تانن ، اسدی گالیک ، آسپاراگوز ، و اسید سوکسی نیک می باشد. دانه آن دارای ۱۵ درصد مواد روغنی می باشد، این روغن زرد مایل به قرمز است. عصاره برخی از گیاهان مانند مارچوبه گلرنگ، فرفیون، اکالیپتوس به دلیل دارا بودن ترکیبات خاص دارای خواص ضد قارچی می باشند.
درصد مواد موجود در مارچوبه به صورت زیر است:
خواص دارویی :
از نظر طب قدیم ایران مارچوبه گرم و خشک است، بنابراین آنهایی که سرد مزاج هستند، باید آنرا با بخورند و آنهایی که گرم مزاج هستند باید آنرا با سرکه بخورند. مارچوبه گیاهی است ادرار آور و دارای خواص زیادی است.
۱) خوردن آن دید چشم را تقویت می کند
۲) برای تقویت نیروی جنسی مفید است
۳) ضعف مثانه را برطرف می کند
۴) برای تقویت قلب مفید است
۵) ملین است و یبوست را برطرف می کند
۶) تب بر است
۷) بعلت داشتن کلروفیل خونساز است و کسانی که کم خون هستند، باید از آن استفاده کنند
۸) به ساختن گلبول های قرمز خون کمک می کند
طرز استفاده:
برای نگهداری مارچوبه آنرا در پارچه های مرطوب ببندید، و در یخچال قرار دهید زیرا گرما و خشکی آنرا از بین می برد مارچوبه را نیز می توان در سالاد ریخت و یا از آن سوپ تهیه کرد مورد دیگر استفاده از آن غیر از پختن به صورت دم کرده میباشد.
دم کرده آن را به این صورت تهیه کنید :
چند شاخه از آن را در داخل یک لیتر آبجوش بریزید و مقداری هم رازیانه و جعفری به آن اضافه کنید، و بگذارید مدت پنج دقیقه دم بکشد. از این دم کرده به مقدر دو تا سه فنجان در روز برای تسکین و آرامش قلب استفاده کنید.
مضرات :
-مارچوبه را نباید آنهایی که مبتلا به ورم مجاری ادرار هستند و یا اشخاص عصبی مصرف کنند، همچنین برای مبتلایان به رماتیسم و سنگ کلیه خوب نیست.
-بوی بد مدفوع به دلیل داشتن یک آنتی اکسیدان که در واقع غنی از گوگرد میباشد
-افزایش نفخ شکم
-کاهش ناگهانی وزن با مصرف زیاد مارچوبه
-مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی ایمن نیست. در واقع, عصاره مارچوبه برای کنترل زایمان استفاده می شود، زیرا نقشی در تاثیرگذاری بر هورمون ها دارد.
-اگر فشار خون دارید و داروهای ضد فشار خون می خورید، پس لطفاً کمی در مصرف این سبزی محتاط تر باشید. مارچوبه ممکن است با داروها واکنش نشان دهد و سطح فشار خون را وادار به کاهش سطح خطرناکی کند.
– مارچوبه چون دارای فیبر است مصرف زیاد آن توصیه نمیشود فیبر رطوبت را از بین می برد و در نتیجه مدفوع را سفت می کند. بنابراین، میتواند، حرکت روده ای را به طور منفی تحت تاثیر قرار می دهد.
خواص زنجبیل را در این مطلب بخوانید.